Nanoshell Nedir?
Nanosheller(nano kabuklar), merkezinde dielektrik çekirdek bulunduran ayarlanabilir optik rezonansları sahip çevresi altın veya gümüş ile kaplı nanopartiküllerdir. Nanosheller 1-20 nm boyutlarında çekirdek kabuklarıdır. Bunlar, kabukla çevrili küre biçiminde çekirdeklere veya farklı bileşikten yapılmış dış kaplamaya sahiptirler. Çekirdek kabuklarının özellikleri çekirdek / kabuk oranının değişmesi veya nanoshellerin bileşenlerinin özelliklerinin değiştirilmesiyle değiştirilebilir. Genellikle suda çözünebilen, kimyasal olarak inerttirler. Bu özellikleri sayesinde foto lüminesansı arttırma, fotonik kristalleri oluşturma, kataliz, foto parçalanmasını önleme gibi önemli biyolojik etkileri vardır. Nanosheller görünür bölge yakın kızılötesi ışığa(NIR) sahip olup bu özellikleri sayesinde vücutta ki kan ve dokuda geçirgenlikleri fazladır.
Nanoshellerin Keşfi
Nanosheller ilk olarak 2003 senesinde Profesör Naomi J. Halas ve Rice Üniversitesi’ndeki ekibi tarafından keşfedildi. İlk keşfedildiğinde ne için kullanılacağı hakkında fikirleri olmayıp daha sonra nanoshelleri biyomedikal alanında, ilaç dağıtımında, kanser tanısında ve tedavisinde, spektroskopi uygulamalarında kullanılmaya başlanmıştır. Nanoshellerin insan vücudunda kullanılmasının sebebi ise biyouyumlu olmasıdır. Kanser tedavisine kullanılan altın kabuklu nanoshellerin temel amacı sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanserli hücreyi yok etmektir.
Nanoshellerin Kanser Tedavisinde Kullanımı
Kanser tedavisinde kullanılan bu nanosheller öncelikli olarak kanserli hücrelerin etrafına sarılırlar. Bu parçacıklar kanserli hücreler tarafından fagasitoz yöntemiyle kanserli hücrenin içine alınırlar. Bu hücre içine alınan bu nanoparçaçıklar enzimler ile metabolize edilip hücreden çıkarılmak istenir. Ama bu nanosheller metabolize edilemezler o yüzden sadece etki etmesi gereken kanserli hücrenin içinde olmalıdır. Kanserli hücreleri hedef aldıktan sonra kızılötesi ışınlar(NIR) ile etkileşirler. Işığın nanokabuk tarafından soğurulmasıyla hücre içinde öldürücü düzeyde sıcaklık oluşacaktır ve kanserli hücreler ölürken sağlıklı hücrelere bundan etkilenmezler.
Kaynaklar;
- https://www.understandingnano.com/nanoshells-cancer-therapy.html
- https://www.researchgate.net/publication/242093648_Nanoshell_particles_Synthesis_properties_and_applications
- Serdar BERK,İbrahim AKKURT,Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Sivas,2012
- Ömer OYLAR, İsmail TEKİN, KANSERİN TEŞHİS VE TEDAVİSİNDE NANOTEKNOLOJİNİN ÖNEMİ, Uludağ Üniversitesi,2011
- Yaser Dahman,Nanotechnology and Functional Materials for Engineers, 2017