Vatandaşların ihtiyaç duyduğu maske ihtiyacının karşılanması amacıyla Türk Standartlar Enstitüsü (TSE) yıkanabilir bez maskeler için standartları belirledi ve yayımladı. Bu sayede Türkiye bez maske standardı oluşturan üçüncü ülke oldu.
Standart ile günlük kullanım esnasında ve benzer gereklilikleri olan diğer ortamlarda (tıbbi ortamlar hariç), bulaşı olasılığını sınırlandırmayı amaçlayan maskeler için üretim, tasarım, performans gereklilikleri, temizlik, yıkama, kurutma, bağlantı şekli ve deney yöntemleri belirlendi.
Kumaş yüz maskesinin amacı ise, konuşma, hapşırma veya öksürme sırasında salgılanan 3 mikrondan daha büyük damlacıklar için bir bariyer oluşturarak bunların dış ortama yayılımını azaltmak olarak tanımlandı.
Standartta yıkanabilir maskelerin tıbbi olmayan maske kategorisinde olduğu ve bu amaçla kullanılamayacağı açıkça belirtildi.
Yıkanabilir bez maske standartları Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TSE, TÜBİTAK ve üreticiler ile birlikte belirlendi. Ayrıca maske için bir üst fiyat belirlenerek satışına izin verilecek. Maske ile ilgili yayımlanan standardın genel başlıkları ise şu şekilde;
Sınıflandırma;
Yıkanabilir yüz maskeleri küçük (S), orta (M) ve büyük(L) olmak üzere üçe ayrılmıştır.
Üretim;
Standarda göre maske kumaşları sentetik ve/veya doğal liflerden geliştirilebilecek. Dokuma, örme, triko, ya da doğal liflerden üretilebilecek.
Yüz maskesi aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
− Maske veya bileşenlerinde hiçbir kusur (yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılması, vb.)
bulunmamalıdır,
− Nefes alabilir olmalı,
− Maskeler uygun şekilde takılabilir ve rahat giyinilebilir şekilde tasarlanmalıdır,
− Tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalıdır,
− Kullanıcının cildiyle temas halinde risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş,
− Bilinen tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli,
− Kullanılan kumaş dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalıdır,
− Maskenin kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarlar
olmamalıdır, (örneğin klips).
− Maskelere, nasıl kullanılması gerektiğini açıklayan talimatlar eşlik etmelidir. Talimatlarda maskenin
sınırlamalarının ne olduğu ve ne zaman değiştirilmesi gerektiği hususları vurgulanmalıdır.
Malzemeler ve Yapım;
Yüz maskesi, tek katmandan veya kumaş tabakaları arasına yerleştirilen, yapıştırılan veya kalıplandırılan bir filtre tabakasından oluşan bir donanımdır. Maske, tasarlanan kullanımı süresince parçalanmamalı, ayrılmamalı veya yırtılmamalıdır. Filtre ve tabaka malzemesi seçimi esnasında temizlik düzeyine dikkat edilmelidir.
Tasarım;
Standart ile maskenin sahip olması gereken tasarım özellikleri belirlendi. Bu standarda göre yüz maskesi; kullanıcının burun, ağız ve çenesi üzerine sıkı bir şekilde takılabilmesini ve maskenin yan taraflarının yüze tam oturmasını sağlayan bir araca sahip olmalıdır.
Temizleme Yıkama ve Kurutma;
Standarda göre maske, performansını koruyacak şekilde en az 5 yıkama ve kurutma döngüsüne dayanabilir özellikte üretilmelidir. Üretici firmalar TS EN ISO 6330 standardında verilen döngü ve yöntemlerden birini seçerek yıkama işlemini ve kurutma işlemini belirlemelidir.
İşaretleme, Etiket ve Ambalajlama;
Maskeler ambalaj içerisinde kullanımdan önce mekanik hasar ve kontaminasyondan koruyacak şekilde ambalajlanmalıdır. Maskeler piyasada bulunan en küçük ambalaj üzerinde açık ve dayanıklı bir şekilde işaretlenmeli veya bu işaret şeffaf ise ambalajın içinden görünür ve okunabilir olmalıdır.
Yıkanabilir Bez Maskenin Kullanımı
Standart ile yıkanabilir bez maske nasıl kullanılır? sorusunun cevabı da açıkça belirlenmiştir. Bu standart ile maskenin nasıl takılacağı ve çıkartılacağı tarif edildi. Standarda göre maske aşağıdaki yönergelere uyularak kullanılmalıdır.
Yukarıdaki görseller ile maskenin nasıl takılacağı açıkça belirtildi. Maskelerin çıkartılabilmesi için ise şu kriterler sıralandı;
- Koruyucu eldivenleri çıkartın
- Ellerinizi sabun ve suyla yıkayın veya hidroalkolik bir çözelti ile ovalayın
- Maskenin önüne dokunmadan maskeyi çıkarın
Standart ile maskenin yanlış kullanımı da aşağıdaki görsel ile belirlendi.
Ayrıca standart ile maskenin kaç saat kıllanılması gerektiği ve kullanım sonrası nasıl atılması gerektiği belirtildi. Bu standarda göre maskeler en fazla 4 saat kullanılmalı, ıslanır veya kullanırken bozulursa başka bir tanesiyle değiştirilmelidir.
Maskeler, plastik bir torba ile donatılmış bir kapta atılmalıdır. Dış torbanın yırtılması durumunda ilk
torbanın içeriğini korumak için bir çift torba kullanılması önerilir. Kullanılan maskeler biyolojik atık
kaplarına da atılabilir.
Maske standardı detayı için tıklayınız !..
Kaynaklar;
1-https://sanayi.gov.tr/medya/haber-detayi/99222f90-5f17-40c4-9283-c347b42a4cb4
2-https://statik.tse.org.tr/upload/tr/dosya/duyuruyonetimi/5919/11052020192406-2.pdf