Likopen domates ve domates ürünlerinde bulunan majör bir karetenoiddir. Aynı zamanda antioksidan bir bileşendir. Suda çözünmez. Gen ekspresyonunu ve düzenleyici proteinlerin üretimini etkiler; ayrıca, pişmiş domates içeren gıdaların düzenli tüketiminin, belirli kanser ve kardiyovasküler hastalık riskinin azalmasıyla ilişkili olacağı varsayılan sağlık yararları vardır.
Domateslerin, meyve suları çorbalar ve soslar gibi farklı son ürünlere endüstriyel olarak işlenmesi, mekanik muameleri, ısıl işlem adımları bazı kalite değişikliklerine neden olur. Likopen, C vitamini gibi diğer gıda bileşenlerinin aksine, ısıl işlem gördüğünde besin ögesini kaybetmez. İşlenmiş domates ürünlerinde (salça, pastörize domates sosu, çorba vb.) işlenmemiş taze domateslere göre daha fazla likopen bulunur. Pişirilmiş veya ezilmiş domatesler, yağ içeriğince zengin yemeklerle (domatesli makarna vb.) servis edildiğinde sindirim sisteminden kana geçişi kolaylaşır. Likopen yağda çözünür, bu nedenle yağın emilmeye yardımcı olduğu söylenir. Likopen doğal olarak trans izomeri şeklinde bulunur, ancak ışık, ısı, kimyasal reaksiyonlar, çeşitli gıda işleme yöntemleri ve insanlarda ve hayvanlarda emilimin etkileri likopeni cis izomerlerinin farklı formlarına dönüştürür.
Likopen içeren bazı gıdalar;
1)Domates
2)Karpuz
3)Nar
4)Kırmızı Biber
5)Greyfurt
6)Domates Salçası ve Ketçap
Dolayısı ile, bir çok besinde bulunan likopen, sağlık açısından oldukça yararlı olup, hücreleri oksidatif hasardan korurlar. Böylece bağışıklık sistemini de güçlendirmektedirler.
Sağlıkla kalın..
Elif ATALAY
Kaynaklar;
- JiahaoYuabcBéatriceGleizebLianfuZhangacCatherineCaris-VeyratbCatherine M.G.C.Renard. Heating tomato puree in the presence of lipids and onion: The impact of onion on lycopene isomerization. Food Chemistry, Volume 296, 30 October 2019, Pages 9-16.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Lycopene
- NurşenBaşaranMerveBacanlıA.Ahmet Başaran, Chapter 28 – Lycopenes as Antioxidants in Gastrointestinal Diseases, Gastrointestinal Tissue Oxidative Stress and Dietary Antioxidants 2017, Pages 355-362.