DART (Doğrudan Analiz Gerçek Zamanlı) Kütle Spektrometresi Teknolojisi
Son yıllarda, Doğrudan Analiz Gerçek Zamanlı (DART) kütle spektrometresi, hızlı ve etkili analitik çözümler sunarak biyokimya, adli tıp, gıda güvenliği ve çevre analizleri gibi çok çeşitli alanlarda dikkat çekmiştir. Özellikle numune hazırlama sürecini minimuma indirerek zamandan tasarruf sağlaması, bu teknolojiyi çok yönlü ve kullanışlı hale getirmektedir.
DART-MS Temel Prensibi
DART-MS ile analizde, iyonizasyon aşaması azot veya helyum gibi gazlarla gerçekleştirilir. Numune, iyonizasyon kaynağı ile MS giriş noktası arasında yerleştirilir ve yüksek sıcaklıktaki gaz akımı aracılığıyla iyonize edilir. İyonlar, yüksek enerjili plazmalar veya metastabil atomlar kullanılarak oluşturulur ve analitin iyonizasyonu, iyonlaşma kaynağı ile numune yüzeyi arasındaki bu etkileşim ile sağlanır. DART teknolojisi, hem pozitif hem de negatif iyon modlarında çalışarak geniş bir kimyasal spektrumun analizine olanak tanır.
DART-MS, çözücü kullanımını tamamen ortadan kaldırarak çevresel uyumluluğu artırır ve daha az zararlı atık oluşturur. Bu çözüm, kimyasal analizlerde yeşil kimya prensiplerine uygun bir yaklaşım sunarak maliyetleri ve çevresel etkiyi azaltır.
DART-MS Uygulama Alanları
Gıda Güvenliği: DART-MS, pestisitler, veteriner ilaç kalıntıları, mikotoksinler ve diğer gıda kirleticilerini hızlı bir şekilde tespit edebilme kabiliyeti ile gıda güvenliği alanında sıklıkla tercih edilir. Geleneksel analiz yöntemlerinden farklı olarak, numune hazırlama sürecinin basitliği ve hızlı sonuç vermesi ile dikkat çeker. Gıda ürünlerinde bulunabilecek düşük seviyelerde bileşenleri tespit edebilme yeteneği, tüketici sağlığını koruma açısından büyük önem taşır.
Adli Tıp: Adli bilimlerde DART-MS kullanımı, hızlı uyuşturucu madde analizi, patlayıcı tespiti ve sahtecilik gibi durumların değerlendirilmesinde oldukça popüler hale gelmiştir. Numunenin doğrudan analiz edilmesi, zamandan büyük ölçüde tasarruf sağlar ve polis teşkilatlarının veya adli laboratuvarların hızlı aksiyon almasını sağlar.
Farmasötik Analiz: DART-MS, farmasötik sektörde ilaç içeriğindeki safsızlıkların ve aktif farmasötik bileşenlerin hızlıca tespit edilmesine olanak sağlar. Ayrıca ilaç üretimi sırasında kalite kontrol amacıyla kullanılabilir ve yüksek doğrulukla analiz sağlar.
Çevre Bilimleri: Çevre analizlerinde DART-MS, kirletici maddelerin (örneğin, endüstriyel atıklar veya su kirliliğine yol açan bileşikler) hızlıca tespit edilmesine yardımcı olur. Çözücü kullanılmadığından çevresel etkisi azdır ve çevre bilimciler için oldukça avantajlı bir durum yaratır.
Polimer Analizi: DART-MS, polimerlerin monomer yapıları ve katkı maddeleri gibi bileşenlerinin doğrudan tespiti için de kullanılır. Polimerlerin moleküler yapılarının incelenmesinde hızlı ve çözünürlük gerektirmeyen bir çözüm sunar.
Biyomolekül Analizi: Protein, lipid, karbonhidrat gibi biyomoleküllerin hızlı ve doğru analizini sağlayan DART-MS, biyomoleküler araştırmalarda yeni keşiflerin önünü açmaktadır. Bu teknolojinin örneğin metabolomik çalışmalarda bileşiklerin profilini çıkarabilme yeteneği, geniş kapsamlı biyomoleküler analizlerde büyük bir potansiyel sunmaktadır.
Mikroplastik Analizinde DART-MS’nin Önemi
Son yıllarda çevresel analizlerin en önemli konularından biri haline gelen mikroplastik araştırmaları, DART-MS teknolojisinin güçlü yanlarını sergilediği uygulama alanlarından biridir. Mikroplastikler, doğal ekosistemleri ve insan sağlığını tehdit eden yaygın bir kirletici olarak dikkat çeker. DART-MS, çözeltisiz analiz yapabilme özelliğiyle bu küçük parçacıkları hızlı, doğru ve çevre dostu bir şekilde analiz edebilir.
Avantajları:
- Doğrudan Analiz: Mikroplastik numunelerinin çözeltiden geçirilmesine gerek kalmadan doğrudan analiz edilmesi sayesinde zaman tasarrufu sağlar.
- Kimyasal Profil Çıkarımı: Polimer türlerini, katkı maddelerini ve diğer iz bileşenleri ayırt ederek mikroplastiklerin kimyasal yapısının detaylı analizini mümkün kılar.
Bu teknoloji, özellikle mikroplastiklerin kaynaklarını tespit etmek, yayılma yollarını belirlemek ve çevresel etkilerini değerlendirmek için büyük bir potansiyel sunar. Çevre bilimciler, DART-MS’nin sağladığı hız ve hassasiyet ile çevre kirliliğiyle mücadelede daha etkili yöntemler geliştirme fırsatına sahip olmaktadır.
DART-MS ve Teknik Avantajları
DART (Direct Analysis in Real Time) teknolojisi, katı ve sıvı örneklerin doğrudan analizini mümkün kılar. Bu analiz, herhangi bir örnek hazırlığı gerektirmeden hızlı bir şekilde gerçekleştirilir ve kromatografi tekniklerinden bağımsızdır. DART, örneğin üzerine doğrudan bir gaz iyonizasyon kaynağı uygulayarak, analitleri iyonlaştırır ve analiz için kütle spektrometrisine gönderir. Bu yöntem, örneklerin hızlı ve verimli bir şekilde analiz edilmesini sağlarken, laboratuvar koşullarında zaman ve maliyet tasarrufu sağlar.
DART-MS’nin en önemli avantajlarından biri, analiz süresini ve numune hazırlama gerekliliğini en aza indirmesidir. Ayrıca, DART-MS düşük dedeksiyon limitleri ile yüksek hassasiyet sağlar ve yüksek moleküler ağırlıklı bileşiklerin tespitinde üstün performans gösterir. Düşük çözünürlük gereksinimleri sayesinde geniş bir kütle aralığında başarılı sonuçlar elde edilebilir. En yeni yazılım ve cihaz entegrasyonları ile DART-MS sistemleri, kullanıcıların analiz sürecini optimize etmelerine olanak tanır.
EVOQ-DART-TQ ile Entegre İyon Kaynağı: Bir İlk
EVOQ-DART-TQ cihazı ise bu teknolojiyi, source entegrasyonu ile daha da ileriye taşıyan bir çözümdür. Dünya çapında ilk kez DART kaynağının entegre olduğu bu cihaz, doğrudan analiz yeteneğiyle örneklerin hızlı bir şekilde analize alınmasını ve yüksek hassasiyetle sonuçlar elde edilmesini mümkün kılar. EVOQ-DART-TQ, doğrudan analiz kaynağının tamamen entegre edildiği bir çözüm olarak sunulmaktadır. Bu entegre çözüm, karmaşık analiz süreçlerini daha hızlı, hassas ve verimli hale getirerek pek çok alanda devrim yaratacak yenilikler sağlamaktadır.
DART-MS, analiz süreçlerinde çözücü kullanımını tamamen ortadan kaldırarak çevre dostu bir yaklaşım sunar. Yeşil kimya prensiplerine uygun bu teknoloji, hem zararlı atık miktarını azaltır hem de kaynakların verimli kullanılmasını sağlar. Sürdürülebilirlik odaklı bu çözüm, analitik bilimlerde çevresel sorumluluğun önemini desteklerken geleceğe daha temiz bir miras bırakılmasına katkıda bulunur.
Yazan: Berna MEYDAN
Berna Meydan, 2001 yılında Artvin’de doğmuştur. Liseye kadar Kocaeli’de yaşamış ve ardından Hacettepe Üniversitesi Kimya Bölümü’nden 2023 yılında mezun olmuştur. 2023 yılından itibaren Terra Analiz ve Ölçüm Cihazları’nda satış departmanında çalışmaktadır. Terra Aş. ile iletişime geçmek için buraya tıklayınız.
