İnsan Kaynakları Yönetimi ve Toplam Kalite Yönetim Sistemleri İlişkisi

Teknolojinin gelişmesi insan yaşamında ki ihtiyaçları da çeşitlendirmektedir. Talep edilen ürünlere paralel üretim teknikleri farklılaşmakta ve çalışan profilleri de bu bağlamda hızla değişmektedir. Her geçen gün daha dakik ve disiplinli çalışanlara ihtiyaç duyulmaktadır.

Toplam kalite yönetimi ve insan kaynakları ilişkisi burada önem kazanır. En doğru kişiyi bulmak ve onu en ideal koşullarda maksimum verim ile çalıştırmak artık bir gerekliliktir.

İyi kurgulanmış bir toplam kalite yönetim felsefesi ve ona en ideal koşullarda entegre edilmiş insan kaynakları yönetim sistemi  şirketleri başarıya taşıyan önemli bir parametredir.

Şirketler çalışanlarının kaliteleri ile var olurlar. Fakat iş kaliteli çalışanı seçmek ile bitmez. Doğru seçildiğini düşündüğünüz çalışan iyi yönetilmez ve mutlu edilmez ise şirketin aynı zamanda felaketi olacaktır.

Müşteri memnuniyetinin mutlu çalışanlardan geçtiğini biliriz. Mutlu çalışan iyi ürün üretir, işine sadıktır, her gün işine mutlu gelir ve mutlu gider. Mutlu çalışan üretimin öncesi ve sonrasına da hakimdir. Bu nedenle prosesleri en iyi takip eden kişiler iyi yönetilmiş mutlu çalışanlardır. Prosesi iyi bilmek sürekli gelişimin temel taşıdır. Çalışanın işini sahiplenmesi süreçleri geliştirir ve bu doğrultuda verim artar, israfların önüne geçilir.

Yukarıda saydığım ve ilave edilebilecek onlarca bağlantı şirketlerin insan kaynakları yönetimi ile yakından ilgilidir. Çalışanın sevk ve idaresi, eğitim, sağlık gibi ihtiyaçları tamamen insan kaynakları yönetiminin sorumluluğundadır.  İnsan kaynakları birimi ayrıca çalışanların tüm yasal sorumluluklarını gözetmekle mesuldür.

Bu bağlamda insan kaynakları yönetimi şu şekilde tanımlanabilir; organizasyonlarda, kuruluşların faaliyet gösterdikleri ülkelerdeki yasalara bağlı kalacak şekilde firmaların hedeflerine paralel bireylerin etkin şekilde yönetilmesi ve işgörenlerin her türlü gereksinimlerinin karşılanması ve gelişimlerinin sağlanması.

Toplam kalite yönetimi ise; müşterilerin beklentilerini en iyi koşullarda karşılayabilmek amacı ile kullanılan insan, makina, iş ve hizmetlerin kalite gereksinimlerinin tüm çalışanların katılımı ile sağlanmasıdır. Bu sistemde temel yaklaşım tüm çalışanların süreçler ile ilgili öneri görüş ve hedefleri oldukça önemlidir. Sürekli gelişim felsefesini benimsemiş ve süreçlere tüm çalışanların etkin katılımı sağlanmış bir yönetim felsefesi asıl hedeftir.

İnsan kaynakları yönetimi bir toplam kalite yönetimi felsefesini benimsemiş ise hedeflenen sürekli gelişimi gerçekleştirmesi için şu 3 temel ilkede hareket etmelidir.

1-Doğru insan kaynağını bulmak ve bunu geliştirmek; Bir şirkette her ne kadar makinalaşma olmuş olsada her şeyi yapan aslında insandır. Standart yaklaşımlar şirketi makinalar üzerine inşa ederken TKY mantığını benimsemiş şirketlerde öncelik ve yeğane değer insandır. İnsan kaynakları ise bu kaynağı sürekli geliştirmek ve dinamik tutmakla sorumludur.

2-Problem çözme yaklaşımını kurum kültürü haline getirmek; Problemler bir şirkette sürekli olabilen durumlardır. Amaç problemleri sıfıra yaklaştırmak ve önceden ön görmek olmalıdır. Süreçlere hakim çalışanlar prosesler hakkında en ideal fikirleri üretirler. Bu nedenle tüm çalışanların etkin katılımı ile bir problem çözme kültürü oluşturulmalıdır.

3-Sürekli gelişim yaklaşımı ile mevcut durumun üzerine çıkma hedefi; Sürekli gelişim felsefesi kusursuz çalıştığını düşündüğümüz sistemlerde bile iyileştirmeler ön gören ve mükemmele yaklaşmayı hedefleyen bir felsefedir. Bu nedenle mevcut durum en iyi demek değildir. Çalışanlar bunun bilinci ile iyi organize edilmeli ve bu felsefeye entegre edilmelidir.

 

Böyle bir organizasyon temelde bazı gereksinimlere ihtiyaç duyar. Bunu şu başlıklar altında toplayabiliriz.

1- Kadrolama

2- Koruma

3- Eğitim ve Geliştirme

4- Motivasyon

 

1-Kadrolama;

Örgüt, İşler ve İnsanlar İçin Planlama Yapılması;

Bu başlık yönetimin temel işlevlerindendir. İKY açışından örgüt, işler ve insanlar için planlama şu başlıklar altında incelenebilir.

İnsan kaynakları planlaması: İstenen yer ve zamanda gerekli sayı ve nitelikte insan ve kaynağının bulundurulması ve istihdam edilmesini bunlardan en etkin şekilde yararlanılmasını sağlar.

İnsan kaynakları planlaması kısa, orta ve uzun vadeli olarak planlanabilir.

İş Analizi: Yapılacak olan işin niteliğinin ayrıntılı bir şekilde açıklanmasını, tanımlanmasını ve bu işleri yapacak kişilerde aranılan niteliklerin saptanmasını sağlar.

İş Tasarımı: Yapılacak işlerin maliyetinin azaltılması, kalitenin arttırılması ve çalışan motivasyonunun ve tatmininin arttırılması için yeniden düzenlenmesi, gözden geçirilmesi, tasarlanmasıdır.

• İnsan Kaynaklarının Elde edilmesi (İşgören bulma ve seçme)

Günümüzde teknolojinin gelişmesine paralel organizasyonlarda ki işgören bulma şekilleride buna paralel değişiklik göstermiştir. Önceki yıllarda bu işler genellikle gazete ilanları ile yapılırken günümüzde internette yer alan iş bulma siteleri aracılığıyla daha pratik hale gelmiş ve işveren açısından daha hızlı sonuçlar alınmasına olanak sağlamıştır.

İşverenler bu siteler aracılığıyla iş tanımlarına uygun hedefledikleri kitlelere daha rahat ulaşabilmiş ve doğru personeli seçme konusunda daha etkin sonuçlar elde etmişlerdir. Ayrıca şirketler bu sayede kendilerine aday havuzları oluşturmakta ve olası acil bir ihtiyaç durumunda bu aday havuzundan temin ettikleri işgören ile işlerde oluşabilecek aksaklıklarıda minimize etmektedirler.

İnsan kaynaklarının elde edilmesinin son basamağında iş teklifi ve ücretlendirme yer almaktadır. Şirketin ücret politikaları doğrultusunda tarif edilen iş için belirtilmiş ücret adaya sunulur ve ücretin kabulü sonrasında gerekli evrakların ve yasal işlemlerin sonucunda işe alım işlemi tamamlanmış olur.

 2- Eğitim ve Geliştirme;

• Oryantasyon:

İşe alım süreci sonucunda çalışana işin genel niteliklerini kazandırmak, çalışma ortamına alıştırmak ve işin işleyişini, prensiplerini öğretmek amacıyla çalışanın yönetim tarafından belirlenmiş süre boyunca adaptasyonunu içerir. Bu süre boyunca çalışan genellikle tek başına hareket edemez ve tek başına bir sorumluluk üstlenemez. Sorumlulukları oryantasyon sürecinin tamamlanması ile resmiyet kazanır ve yaptığı her işlemden tek başına sorumludur.

• Eğitim:

Kişinin çalışma alanını ilgilendiren, işi için alması gereken eğitimler ve yasal olarak alması gereken eğitimleri kapsar.

• Geliştirme:

Çalışanın kariyerine ve kişisel gelişimine etki edecek ve bu sayede işini de etkileyecek eğitimleri vb. diğer organizasyonları içerir.

• Kariyer planlaması:

Çalışanın eğitim seviyesine göre İK ve kendi yöneticileri eşliğinde bir kariyer planlaması gerçekleştirilir. Bu doğrultuda çalışan belirli periyotlarda değerlendirmelere tabi tutulur ve çeşitli eğitimlerle kariyer planlaması desteklenmiş olur. Yıl içi değerlendirmeler ve gerekli ise yönlendirmeler ile kariyer planlamasındaki hedefe ulaşması amaçlanır.

 

3-Motivasyon;

Nitelikli insan kaynaklarının elde edilmesi bir işletme için tek başına önemli değildir. Burada asıl önemli olan zaman, para ve emek harcanarak elde edilen bu kaynağın işletmede tutulmasının, motivasyonunun ve şirkete olan bağlılığının arttırılmasının sağlanmasıdır. Bu aynı zamanda çalışanın verimliliğinide arttıracak ve şirkete artı değer katacaktır.

Motivasyonun arttırılmasında şu ilkeler önemlidir;

• İş tasarımı
• Performans değer
• Takdir ve ödül
• Çalışan hakları

 

4-Koruma;

İKY ‘nin diğer görevlerinden biride korumadır. Burada işe aldığı çalışanın her açıdan güvenliğini temin etmekle yükümlüdür. Çalışanın söz konusu güvenlik gereksinimleri;

– Gerekli ise iş yeri koruması

– Sağlık güvenliği; Yasalarla belirlenen iş yerinin çalışma şartlarında çalışan açısından yasaların zorunlu koştuğu çalışanın sağlığı için gerekli tüm zorunlulukların yerine getirilmesi.

– İletişim

– İşçi ve işveren ilişkileri

 

İKY yönetiminde iyi kurgulanmış bu basamaklar çeşitli yazılım ve yönetim felsefeleri ile entegre edildiğinde en etkin sonuç alınacaktır. Teknolojinin nimetlerinden faydalanarak çeşitli yazılımlar ile bu sistemler desteklenerek süreçlerin hızlı takibi sağlanabilir. Mutlu çalışanlar verimli üretim ve maksimum karlılık demektir. İyi bir İK yöneticisi şirketinin hedeflerine emin adımlarla ulaşmasına katkı sağlayacaktır.